BÀI GIẢNG BẾ MẠC NĂM THÁNH TẠI QUI NHƠN



Nhà thờ Chính Toà Qui Nhơn ngày 03/01/2011



Đức Cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi

Kính thưa cộng đoàn,

Năm Thánh Giáo Hội Việt Nam được cử hành để kỷ niệm 350 năm ngày Tòa Thánh thiết lập hai địa phận tông tòa đầu tiên tại Việt Nam vào năm 1659 và 50 năm ngày Đức Thánh Cha Gioan XXIII thiết lập hàng giáo phẩm Việt Nam vào năm 1960. Việc thiết lập hai địa phận tông tòa đầu tiên là Đàng Trong và Đàng Ngoài đánh dấu sự khởi đầu của Giáo Hội Việt Nam với tư cách là một Giáo Hội địa phương. Việc thiết lập hàng giáo phẩm Việt Nam đánh dấu sự trưởng thành của Giáo Hội ấy. Để cho dễ hiểu, chúng ta có thể dùng ngôn ngữ kiến trúc để diễn tả hai biến cố ấy như sau:

Giáo Hội Việt Nam được ví như một ngôi nhà. Sau những bước dò dẫm và chuẩn bị, ngôi nhà ấy đã được chính thức xây dựng lần đầu tiên vào ngày 09 tháng 09 năm 1659 với hai gian là Đàng Trong và Đàng Ngoài. Vì con cái ngày càng đông và trưởng thành, nên vào ngày 24 tháng 11 năm 1960 Đức Thánh Cha Gioan XXIII đã quyết định nâng cấp ngôi nhà hai gian ấy thành tòa nhà ba gian, tức ba giáo tỉnh, gồm 20 tầng, tức 20 giáo phận. Tính đến nay, sau 50 năm nâng cấp, tòa nhà ấy đã đạt đến chiều cao 26 tầng và trong tương lai sẽ còn tiếp tục vươn cao lên nữa. Nhìn vào cấu trúc tòa nhà Giáo Hội Việt Nam hiện nay, chúng ta thấy nó giống hệt với mặt tiền của cả ba nhà thờ chính tòa Hà Nội, Huế và Sài Gòn, với đỉnh giữa thấp và hai tháp cao hai bên. Đỉnh giữa thấp là giáo tỉnh Huế ở miền Trung với 6 giáo phận, hai tháp cao hai bên là giáo tỉnh Hà Nội ở miền Bắc với 10 giáo phận và giáo tỉnh Sài Gòn ở miền Nam cũng với 10 giáo phận.

Trên qui mô toàn quốc, Năm Thánh Giáo Hội Việt Nam đã chính thức khai mạc vào ngày lễ trọng kính các thánh tử đạo Việt Nam, 24-11-2009, tại Sở Kiện thuộc Tổng giáo phận Hà Nội. Đỉnh cao của Năm Thánh là cuộc Đại Hội Dân Chúa đã diễn ra từ ngày 22 đến ngày 25 tháng 11 vừa qua tại Trung tâm mục vụ Tổng giáo phận Sài Gòn. Và cuối cùng, Năm Thánh sắp bế mạc trong những ngày từ 04 đến 06 tháng 01 năm 2011 tại linh địa La Vang thuộc Tổng giáo phận Huế. Khi công bố Năm Thánh 2010, Hội đồng Giám mục đã định hướng cho cả Giáo Hội Việt Nam: “Đây là thời điểm cho chúng ta nhìn lại quá khứ để tạ ơn Chúa và lắng nghe bài học của lịch sử, nhìn vào hiện tại để nhận diện những thuận lợi và thách đố, nhìn tới tương lai để cùng nhau canh tân đời sống và xây dựng Giáo Hội theo đúng thánh ý Thiên Chúa”.

Trên qui mô giáo phận Qui Nhơn chúng ta, Năm Thánh đã được khai mạc tại nhà thờ Chính tòa vào ngày 27-11-2009 và hôm nay là lễ bế mạc. Từ ngày khai mạc đến ngày bế mạc, hành trình cử hành Năm Thánh tại giáo phận chúng ta được đánh mốc bằng 3 lễ trạm, một tại giáo hạt Quảng Ngãi vào dịp lễ Lập Tông Tòa Thánh Phêrô, ngày 22-02-2010; một tại giáo hạt Bình Định vào dịp lễ Thánh Phêrô và Thánh Phaolô tông đồ, ngày 29-06-2010 và một tại giáo hạt Phú Yên vào dịp lễ mừng Kim Khánh nhà thờ Tuy Hòa, ngày 27-08-2010.

Ngoài 3 cột mốc quan trọng ấy, tại giáo phận chúng ta Năm Thánh đã được cử hành lần lượt cho nhiều đối tượng khác nhau theo cấp giáo phận, giáo hạt và giáo xứ: cho các nhà hảo tâm giúp việc truyền giáo, cho các gia đình, cho những người đi làm ăn xa, cho những người sống đời thánh hiến, cho các bệnh nhân, cho các gia trưởng, cho các anh chị em Legio Mariae, cho giới trẻ, cho những người tìm hiểu ơn gọi, cho giới lao động, cho các linh mục, cho các ban chức việc, cho các giảng viên giáo lý, cho giới hiền mẫu, cho các nữ tu Hội Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn, cho các em thiếu nhi, cho việc truyền giáo của giáo phận, cho những người giúp việc nhà Chúa, cho các dòng tu đang phục vụ trong giáo phận, cho các gia đình mới trong giáo xứ. Ngoài ra cũng có những ngày để nhớ ơn các tiền nhân xây dựng giáo xứ, để tri ân các cha sở và các giám mục trong giáo phận.

Cùng với những thánh lễ đã được cử hành vào những ngày đặc biệt ấy, các giáo hạt, giáo xứ, cộng đoàn dòng tu cũng đã tổ chức những cuộc học hỏi, thảo luận, về các đề tài của Năm Thánh. Trong suốt năm qua, với tâm tình tạ ơn Thiên Chúa và tri ân các tiền nhân, chúng ta đã cùng nhau nhìn lại ngôi nhà Giáo Hội đã được các tiền nhân xây dựng bằng bao công lao vất vả, đã được tô điểm bằng bao gương sáng và nhất là đã được gia cố bằng các chứng từ đức tin của biết bao vị anh hùng tử đạo. Giờ đây, trong ngày bế mạc Năm Thánh tại giáo phận, mọi thành phần dân Chúa lại được mời gọi dâng lời tạ ơn Thiên Chúa về mọi ơn lành Ngài đã ban cho trong suốt Năm Thánh.

Trong bài đọc I trích sách Các Vua, quyển thứ 1, nhân dịp lễ khánh thành và cung hiến đền thờ Giêrusalem, vua Salomon đã thay mặt toàn dân Israel dâng lời tạ ơn chúc tụng Thiên Chúa, nài xin Thiên Chúa tiếp tục ở với dân Ngài như Ngài đã ở với các bậc tổ tiên và xin Chúa hướng lòng mọi người về với Ngài, để họ luôn bước đi trên mọi đường nẻo của Ngài và tuân giữ mọi huấn lệnh của Ngài. Hôm nay, sau một năm cùng nhau xem xét, tu sửa, gia cố đền thờ của Chúa là Giáo Hội Việt Nam nói chung, mỗi giáo phận và từng người nói riêng, chúng ta cũng có thể dâng lên Thiên Chúa những tâm tình tạ ơn và những lời cầu nguyện như thế.

Hơn nữa, những lời thánh Phaolô trong bức thư thứ nhất gửi giáo đoàn Côrintô mà chúng ta vừa nghe trong bài đọc II, hoàn toàn phù hợp với chúng ta ngày hôm nay. Chúng ta phải cảm tạ Thiên Chúa vì bao nhiêu ân huệ Chúa ban cho chúng ta trong suốt năm qua. Chúng ta đã trở nên phong phú về mọi phương diện vì được nghe Lời Chúa và hiểu biết mầu nhiệm của Ngài. Chính Ngài cũng sẽ làm cho chúng ta nên vững chắc đến cùng: vững chắc trong niềm tin, trong đức ái và trong niềm hy vọng; vững chắc trong sự lựa chọn căn bản bất chấp mọi cám dỗ và thách đố; vững chắc trong sự hiệp thông với Thiên Chúa và với anh chị em; vững chắc trên con đường thánh thiện và nhiệt tâm tông đồ.

Đặc biệt chúng ta hãy bày tỏ tâm tình tạ ơn Thiên Chúa theo cách Đức Maria đã làm trong đoạn Tin Mừng hôm nay. Sau ngày truyền tin, được trở thành mẹ của Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể làm người, Đức Maria đã không khư khư giữ lấy sự hiện diện của Thiên Chúa cho riêng mình, nhưng Mẹ đã mau mắn lên đường đem Chúa đến cho gia đình bà chị họ Êlisabéth, bất chấp đường xa vạn dặm với tấm thân nữ nhi yếu ớt. Mẹ tự biến mình trở thành dụng cụ để qua đó Thiên Chúa tuôn tràn hồng ân của Ngài trên tha nhân, khiến cho hồng ân nối tiếp hồng ân. Hơn nữa, Mẹ đã ở lại với gia đình bà Êlisabeth ba tháng để giúp đỡ bà trong những ngày sinh nở. Mẹ đã tự nhận và hành động như nữ tỳ khiêm hạ của Thiên Chúa không những trong thái độ vâng phục thánh ý của Ngài, mà còn trong việc phục vụ tha nhân là hình ảnh của Ngài. Mẹ ý thức rằng một khi Thiên Chúa đã nhập thể làm người thì phục vụ con người cũng chính là phụng sự Thiên Chúa.

Cũng thế tâm tình tạ ơn của chúng ta trong ngày bế mạc Năm Thánh tại giáo phận không khép lại ở đây, nhưng phải thúc đẩy chúng ta lên đường đem những hồng ân chúng ta đã lãnh nhận chia sẻ cho tha nhân. Ngày bế mạc Năm Thánh phải là ngày mở ra một chặng đường mới, ngày mà tất cả chúng ta phải lên đường sau một năm dài đón nhận ơn Chúa và chuẩn bị hành trang, ngày chúng ta được sai đi vào cánh đồng truyền giáo để gieo vãi Lời Chúa hay để gặt hái những gì mà chúng ta hay những kẻ đi trước chúng ta đã gieo vãi.

Xin Mẹ Maria giúp mỗi người chúng ta biết thực hiện những gì Giáo Hội Việt Nam đã cùng nhau suy niệm và quyết tâm trong suốt năm qua, để ngày lễ bế mạc Năm Thánh hôm nay không phải là sự hạ màn kết thúc một chương trình lễ hội, nhưng thực sự mở ra cho một chương trình hành động đầy sáng tạo.