Nếu bạn dưới 20 tuổi thì tôi không cần giải thích iPhone là cái gì. Nếu bạn trên 20, có khả năng là bạn không biết, hay nghĩ đó là một cái điện thoại di động. Nhưng iPhone không đơn giản là để liên hệ điện thoại mà là một lối sống, một vật dụng gần như là được nhân cách hóa, một người tình đã dính vào thì bất khả ly thân.
Ở những nơi chưa mấy phát triển và chưa có sóng cao tốc (như Việt Nam) đó là một biểu tượng giai cấp, có chân dài thì phải có iPhone, mà có bạn gái chân dài thì càng phải có iPhone. Ở nơi không có cả sóng di động, đó là một biểu tượng quyền lực, tướng cướp cầm đầu 30 tay súng hay là tiểu sứ quân (như ở Congo) đeo ở trên ngực làm bùa.
iPhone trước hết là một cái dáng ở những nơi phổ biến, được ưa chuộng nhờ chức năng. Nhiều điện di động thu/phát hình, thu/phát nhạc, dùng được để xem phim, xem TV, nối mạng, chat, IM, viết truyện ngắn (như ở Nhật Bản) nhưng không cái nào tiện dụng bằng. iPhone là máy có nhiều “áp dụng” (applications) nhất, ngay cả những áp dụng chẳng để làm gì, điển hình là áp dụng “Gương”. Áp dụng này là một cái khung như là khung gương hay khung tranh hiện lên màn hình. Bạn cầm máy lên và soi mình trên mặt kính của máy, hỏi iPhone, iPhone, ai là người đẹp nhất vương quốc Apple? Chỉ có vậy, nếu không có áp dụng này thì vẫn có thể tự soi được trên máy, chỉ khác là không có khung thôi!
iPhone được sản xuất (lắp ráp), thì tại Trung Quốc chứ còn ở đâu. Nếu không có Trung Quốc thì ngư dân Việt Nam có thể mừng và vô tư vất lưới khắp Biển Đông nhưng người sử dụng iPhone tôi đồ rằng sẽ phải trả giá mỗi cái gấp đôi và như thế là lợi bất cập hại. Foxconn là một công ty Đài Loan hợp đồng với Apple để thực hiện việc này tại Thẩm Quyến.
Sun Danyong là một kỹ sư quản trị kinh doanh, 25 tuổi, quê ở Vân Nam heo hút và có thể nói là thành đạt. Quảng Đông nơi anh làm việc và cư ngụ là tỉnh phát triển mức nhất quốc gia. Mươi năm về trước, người miền Bắc có chuyện hài là thằng nào đi với thiếu nữ cao hơn một cái đầu thì nó chưa mở miệng ra “lớ” đã biết là người Quảng Đông, và Thẩm Quyến thực ra chẳng kém Hương Cảng là mấy.
Khi anh Sun về quê thăm nhà, trong xóm có bao nhiêu cô chưa chồng thì kéo nhau hết đến để mà e ấp hỏi chuyện miền xa. Thẩm Quyến đèn bao nhiêu màu, đến đoạn Danyong kể là làm cho công ty Đài Loan thì có cô đứng không vững nữa phải tựa vào cái gì, công ty này hợp đồng với Mỹ thì cô ta phải ngồi xuống, mà công ty Mỹ là Apple thì cô ta khó thở, bắt đầu quạt mạnh. Vậy chứ anh làm gì cho Apple? Biết Danyong làm về các mẫu iPhone mới, chưa có trên thị trường thì cô ta lăn ra xỉu.
Khi iPhone đầu tiên xuất hiện, đài TV một thành phố lớn ở Mỹ quay cảnh người tiêu dùng đứng xếp hàng cả ngày để mua cho bằng được một cái đã đã ngẫu nhiên phát hiện ra trong đám chầu chực này ông thị trưởng (CT UBND) của thành phố! Khi bị hỏi là thế thì ai đang lo việc làng, ông mới bẽn lẽn mà gọi trợ lý của ông đến xếp hàng mà đợi thay ông! Cho nên đoạn viết trước, tôi thấy tôi có thể dựa vào để hư cấu mà không hề cường điệu.
Anh Sun này, làm việc gì chính xác thì tôi không biết. Mới đây, anh được giao 16 cái iPhone để gửi về cho Apple ở Mỹ. Đây hình như là dạng hàng độc, còn ở giai đoạn thử nghiệm nhưng thế nào thì cũng chỉ có 15 cái đến nơi. Thiếu một cái, anh Sun làm mất hay là anh lấy để khoe với bạn gái (cô này không phải là cô hàng xóm đã nói mà là tiếp viên của hãng hàng không Hải Nam). Hay là anh bán cho điệp viên kỹ nghệ của Samsung để trang trải tiền tín dụng mua xe con Buick cho cô mới nói đến sau khi cô làm dữ và nhất định đòi? Không biết được.
Điều chắc chắn, là an ninh bảo vệ của Foxconn mời anh lên làm việc, giữ anh lại nhiều tiếng đồng hồ để hỏi cung, đến tận nhà anh lục soát và biểu diễn nghiệp vụ võ thuật. Ngày 16.7, ba hôm sau khi anh báo cáo là thiếu mất một cái iPhone đời thứ 4, Sun Danyong nhảy khỏi cửa sổ của nhà anh ở tầng 12.
Tư duy bôi bác thì có thể cho đây là một nạn nhân toàn cầu hoá, của hiện đại hoá, của chính sách lấy khu chế xuất mà bao vây nông thôn v.v. khiến mất một cái iPhone phải đổi bằng mạng. Nhưng tôi thì nghĩ, anh Sun này chắc đang thử nghiệm một áp dụng mới của iPhone mà không thành công. Chỉ mấy năm trước đây, 007 có mơ đến những chức năng của điện di động này cũng không thấy. Không ai cấm ta nghĩ là Sun Danyong thất bại khi thử nghiệm chức năng vẫn còn bí mật của iPhone đời 4 là hoá giải trọng lực và sức hút của Luật Newton (Apple và quả táo).
Từ tầng 12 nhảy xuống không cần dù mà chỉ cần application mới nhất này.
