chợ đồng hồ giả ở Trung Quốc
Nguồn: bbs.city.tianya.cn
Người dịch: Băng Tâm
Chúng ta luôn muốn biết xem người Mỹ,
người Châu Âu nghĩ gì về mình. Nhưng, xưa nay chưa bao giờ chúng ta suy nghĩ
cho nghiêm túc xem trong con mắt người Việt Nam hôm nay, hình ảnh Trung Quốc rốt
cuộc là như thế nào? Trong con mắt của không ít người Việt Nam, người Trung Quốc
là những kẻ lừa đảo dốt nát, kiêu ngạo, chế tạo ra những sản phẩm rác. Nói thế
chắc hẳn rất nhiều người sẽ không dễ chịu, nhưng đó lại là sự thực.
Cách đây không lâu, tờ “Newsweek” của Mỹ
có đăng bài “Người Việt Nam coi thường
hàng Trung Quốc”, nhiều người đọc xong đã không suy ngẫm cho nghiêm túc xem
vì sao đến ngay cả một nước “nhỏ” như Việt Nam mà cũng đánh giá thấp sản phẩm của
Trung Quốc, lại còn chửi bới bừa bãi là người Mỹ “phỉ báng” Trung Quốc. Sự thực
là, người Việt Nam không chỉ coi thường các sản phẩm của Trung Quốc, mà còn rất
không thích cả người Trung Quốc.
Mấy năm gần đây, cùng với sự cạnh tranh
trên thị trường quốc tế ngày càng khốc liệt, người Trung Quốc tới khai thác thị
trường Việt Nam như ong vỡ tổ, ai cũng muốn đem sản phẩm của mình vào bán cho
Việt Nam, hoặc đầu tư lập nhà máy tại Việt Nam. Người Trung Quốc tới như nước
triều lên, rồi cuối cùng cũng rút đi như nước triều xuống, số thực sự đứng vững
được ở Việt Nam rất ít. Những người thất
bại gãy cánh ra về luôn chỉ trích môi trường đầu tư của Việt Nam kém, người Việt
Nam không coi trọng nguyên tắc kinh doanh…
Nhưng với cùng một môi trường đầu tư, thế
mà người Hàn Quốc, người Đài Loan, người Nhật Bản, thậm chí cả người Âu-Mỹ có sự
khác biệt với văn hóa Châu Á rất lớn, hàng năm vẫn vớ bẫm được ở Việt Nam. Người
khác thành công được ở Việt Nam là vậy, vì sao người Trung Quốc lại thất bại tập
thể tại Việt Nam? Tôi cho là nên để chính người Trung Quốc tự tìm ra nguyên
nhân thất bại.
Thiếu hiểu biết và ngộ nhận về Việt Nam
Sự nhận thức về Việt Nam của phần lớn
người Trung Quốc vẫn chỉ dừng lại ở hơn 20 năm về trước, trong con mắt những
người này, Việt Nam là từ được dùng để nói về sự nghèo khổ, lạc hậu, hỗn loạn.
Do thiếu hiểu biết về Việt Nam, nên một số người đã nhẹ dạ tin vào những lời
truyền nhau viển vông về Việt Nam trên mạng.
Như có người đã đưa lên mạng bài “Tôi
làm giàu ở Việt Nam”, viết cứ như thật: Đến Móng Cái, “tôi” tới quầy thu đổi
ngoại tệ, đổi 3000 tệ được hơn 6 triệu đồng tiền Việt Nam, đựng đầy cả một bao
gai, rồi vác đống tiền đó tới Hà Nội ăn chơi ở khách sạn mười mấy ngày. Khi về
nước, con gái một lãnh đạo công an địa phương cứ một mực đòi lấy “tôi” theo về
Trung Quốc. Bài viết này nói lung tung từ đầu chí cuối, đúng là 3000 tệ đổi được
hơn 6 triệu đồng tiền Việt Nam thật, nhưng mệnh giá lớn nhất của tiền đồng là
500 nghìn đồng, 6 triệu đồng cũng chỉ có 12 tờ tiền mỏng, ngay cả có đổi thành
tiền 10 nghìn đi nữa thì cũng mới chỉ có 600 tờ, đâu phải dùng đến bao gai mà đựng?
Nhà trọ gia đình ở Hà Nội giá một đêm khoảng 200 nghìn đồng, 6 triệu chi tiêu
dè sẻn thì có thể nán lại Hà Nội được khoảng mươi ngày, còn nếu vung tay thì chắc
một đêm không đủ. Ngay như chuyện con gái một lãnh đạo công an đòi lấy anh ta
cũng chỉ là lời lẽ dung tục thuần túy. Cả bài viết dớ dẩn, đầy dung tục này thế
mà đã có rất nhiều người tin, thế mới biết phần lớn người Trung Quốc thiếu sự
hiểu biết về Việt Nam đến thế nào.
Thực ra, Việt Nam đã bắt đầu thực hiện
“cải cách kinh tế” từ 21 năm trước, hiện nay đã trở thành một trong những thị
trường mới nổi có nhiều kẻ nhòm ngó nhất trên thế giới, tỷ lệ tăng trưởng kinh
tế đứng ở vị trí hàng đầu. Các đô thị lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội…, cả
về thu nhập bình quân đầu người lẫn mức sống đều không thua kém gì so với các
thành phố lớn của ta, với chỉ số tiêu dùng thậm chí còn vượt cả không ít các
thành phố lớn của ta.
Vẻ
mặt của người mới phất khiến cho người Việt Nam khó chịu
Phần lớn người Trung Quốc đều lộ vẻ khúm
núm trước người Âu-Mỹ, nhưng khi tới Việt Nam lạc hậu hơn Trung Quốc một chút,
liền lập tức đổi thành vẻ mặt của người mới phất. Họ phưỡn bụng, nói năng ồn
ào, ra dáng giàu có. Năm 2004, một người bạn của tôi tới Việt Nam đầu tư, nói là
đầu tư, chứ thực ra cũng chỉ là mở một công ty nhỏ ở Hà Nội với 10 triệu tệ.
Anh ta tự cảm thấy mình rất giàu, suốt ngày khoe “ở Trung Quốc đi xe gì xe gì”.
Mới đầu người Việt Nam không nói gì, rồi nói nhiều quá họ đâm ra khó chịu.
Về sau, khi được một nhân viên mời về
nhà dùng cơm, anh ta không còn dám coi thường người Việt Nam nữa. Bố mẹ nhân
viên này làm việc ở Bộ văn hóa Việt Nam, anh trai là phó giám đốc một nhà xuất
bản, cả nhà sống trong một ngôi biệt thự 5 tầng, diện tích mỗi tầng hơn 50 m 2
, dưới nhà để xe có hai chiếc ô tô, một chiếc Mercedes-Benz, một chiếc Ford. Dĩ
nhiên, đây là một ví dụ tương đối đặc biệt, nhưng ngay cả những người Việt Nam
bình thường cũng không phải là nghèo như chúng ta tưởng tượng. Việt Nam thực
hành chính sách người dân làm giàu, phần lớn người Việt Nam đều có nhà riêng,
ít nhất cũng có một chiếc xe máy, đồ điện máy gia dụng cũng đầy đủ cả. Những
gia đình như vậy tuy chưa thể gọi là giàu, nhưng cũng dứt khoát không thể nói
là nghèo.
Hàng Trung Quốc là từ dùng để gọi hàng đểu
Việt Nam là một cường quốc xe máy, một
nước hơn 80 triệu dân có tới 17 triệu chiếc xe máy. Doanh nghiệp Trung Quốc vào
Việt Nam sớm nhất là Lifan mà đại diện là nhà máy chế tạo xe máy. Năm, sáu năm
trước, đường to ngõ nhỏ ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh tràn ngập xe máy
Trung Quốc, mười mấy nhà máy chế tạo xe máy của Trung Quốc giành giật thị trường
tại đây. Những nhà máy này đến rất nhanh, đi lại còn nhanh hơn, đã mấy năm rồi,
trên đường phố hiện giờ cơ bản đã không còn nhìn thấy chiếc xe máy mác Trung Quốc
nào, ngoại trừ một số mác xe trong nước loại rẻ, 50% người Việt Nam dùng xe máy
Honda, Yamaha, Suzuki.
Vì sao xe máy Trung Quốc lại bại trận ở Việt Nam? Các doanh nghiệp xe
máy Trung Quốc đi vào thị trường Việt Nam chắc chắn là với động cơ chiến lược
chủ yếu vì cho rằng nền kinh tế Việt Nam vừa mới bắt đầu, không đuổi kịp được
Trung Quốc, nên đã nghĩ ở một nước có nền kinh tế khá lạc hậu như vậy thì đưa đồ
giá thấp vào thị trường là chiến lược tốt nhất. Giá thấp tất nhiên là không thể
tạo ra được những sản phẩm chất lượng cao, lại cộng thêm sự cạnh tranh không
lành mạnh giữa các doanh nghiệp Trung Quốc, nên đã bắt đầu vấp phải trận
Waterloo.
Nhìn lại xe máy Nhật Bản, vào Việt Nam gần
như cùng lúc với doanh nghiệp Trung Quốc, nhưng do biết chú trọng đến chất lượng
nên tuy giá đắt hơn xe máy Trung Quốc từ mấy đến mười mấy lần, vẫn được người
tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng. Sản phẩm Trung Quốc bất luận là dáng vẻ bề ngoài
hay sự cơ động, chất lượng tổng thể đều lạc hậu hơn nhiều so với xe máy Nhật Bản,
vì thế mà rất nhiều cửa hàng được mở để chuyên bán xe Trung Quốc đã bị sập sạch.
Đến cả một nước nhỏ như Việt Nam mà cũng mất niềm tin với chất lượng sản phẩm của
Trung Quốc, chẳng lẽ điều này không đáng để chúng ta phải suy ngẫm sao?
Vài hình ảnh người Philippines "coi thường" Trung Quốc